سؤال:
آیا اصطلاح حدیث قدسی مورد قبول همه علما هست؟ من در ذهنم هست که انگار شنیدم بعضی نظر دیگری دارند و آن را احادیث خود معصومین می‌دانند؟
پاسخ:
در ابتدا به تعریف حدیث قدسی بپردازیم تا سوال شما مشخص گردد:
حديث قدسي، حديثي است كه پيامبر از قول خداوند حكايت می‌كند، بدين صورت كه معنا و مضمون آن به وسيله الهام، يا در خواب و غيره به پيامبر القا شود، و پيامبر با لفظ خود آن را ادا نمايد. به تعبیر دیگر حديث قدسي را پيامبر از خداوند حكايت می‌كند، لذا به آن قدسي می‌گويند؛ چرا كه منسوب به خداوند قدوس است و حديث از قداست و تنزه خاصي برخوردار است و همه علما حدیث قدسی را قبول دارند.
جرجاني نيز حديث قدسی را چنين تعریف كرده است: «هو من حيث المعني من عندالله و من حيث اللفظ من رسول الله، فهو ما اخبر الله تعالي به نبيه باًّلهام او بالمنام، فاخبر (صلی الله علیه و آله) عن ذلك المعنی بعباد نفسه، فالقرآن مفضل عليه لأن لفظه منزل ايضاً»؛ معنای حديث قدسي از خداست؛ ولی لفظ آن از پيامبر است. حديث قدسي، حديثي است كه خداوند پيامبرش را به وسيله الهام يا در خواب از آن آگاه نموده، و پيامبر با الفاظ خودش آن معنا را از خداوند خبر می‌دهد. پس قرآن بر حديث قدسی برتری دارد؛ زيرا علاوه بر معنا الفاظ آن نيز از طرف خداوند نازل شده است.
مطالبی در مورد حديث قدسی
1. الفاظ قرآن از ناحيه خداست و با اعجاز و تحدی همراه است، لذا ديگران از آوردن مثل آن عاجز هستند، ولی الفاظ حديث قدسي از پيامبر است و داراي اعجاز و تحدي نمي باشد .
2. الفاظ قرآن توسط مسلمانان به طور متواتر به ما رسيده، از تحريف محفوظ است و خداوند حفاظت آن را تضمين نموده است. اما حديث قدسي معمولاً با خبر واحد رسيده و داراي چنين حفاظتي نيست.
3. احكام قرآن در حديث قدسي جاري نيست مثلاً مس خط قرآن بدون طهارت جايز نيست، اما حديث قدسي چنين حكمي را ندارد، مگر اين كه مشتمل بر اسما متبركه باشد، كه مس آنها بدون طهارت جايز نيست و نمي‌توان قرآن را نجس كرد و اگر نجس شد، بايد فوراً پاك كرد، ولي حديث قدسي آن احكام را ندارد مگر اين كه كلمة الله يا سائر اسماي مباركه در حديث قدسي باشد .
در كتاب قواعد التحديث ص 65 وجه ديگري براي فرق بين قرآن و حديث قدسي بيان کرده است و می نویسد: در ايصال آن به پيغمبر كيفيت خاصي شرط نيست، چه ممكن است در رؤيا به پيغمبر القا شود يا به لسان ملك در بيداري يا به القاي در خاطر (القاي در روع).
4. احاديث قدسي در كتاب هاي حديثي شيعه و سني در ابواب مختلف به طور پراكنده آمده است. مرحوم شيخ حرعاملي نيز كتابي تحت عنوان «الجواهر السنيه في الاحاديث القدسيه» تأليف نموده و احاديث قدسي رابه صورت مجموعه نفيسي جمع آوري كرده است.