پرسش:
آیا ماجرای مرگ شیخ طبرسی و دفن ایشان و زنده شدنش در قبر و نذر تألیف تفسیر قرآن در صورت نجات پیدا کردن صحت دارد؟
پاسخ:
در کتاب ریاض العلماء، داستانی شگفت به طبرسی نسبت داده شده است که خلاصۀ آن چنین است: از حالات و کرامات شیخ طبرسی آن که مشهور است که وی دچار سکته شد و از دنیا رفت. پس از غسل و کفن او را به خاک سپردند. از قضا در خاک به هوش آمد، چون خود را به این حال دید نذر کرد اگر نجات یابد، کتابی در تفسیر قرآن کریم تألیف نماید. در همان حال کفن دزدی از آن جا می‌گذشت چون قبر تازه‌ای یافت به طمع سرقت کفن آن قبر را نبش کرد، و از این رهگذر شیخ نجات یافت.[۱] چنین قصّه‌ای را به صاحب تفسیر منهج الصادقین نیز نسبت داده‌اند.[۲]
فاضل نوری در مستدرک الوسایل پس از ذکر این داستان می‌گوید: «من این داستان را با همۀ شهرتش در مؤلّفات هیچ یک از عالمان پیش از صاحب ریاض ندیده‌ام.»
اگر این داستان حقیقت داشت، یقیناً خود مرحوم طبرسی آن را در مقدمۀ تفسیر ذکر می‌کرد و می‌گفت که من این تفسیر را به انگیزه ادای نذری که در قبر کردم نوشته‌ام، در حالی که در مقدمۀ تفسیر خود چنین بیان می‌دارد: «از آغاز جوانی رغبت زیادی به فراهم آوردن کتابی در تفسیر داشتم، لکن حوادث روزگار و موانع آن این مهمّ را به تأخیر انداخت و اکنون که سالیان عمر من به شصت آمده عنایت مولی ابی منصور محمد بن یحیی بن هبه الله مرا در این امر مهمّ یاری نمود...»[۳]
پی نوشت‌ها:
۱. افندی اصفهانی، میرزا عبدالله، ریاض العلماء، وحیانی الفضلا، قم، انتشارات خیام، ۱۴۰۱ق، ج۴، ص۳۵۸.
۲. موسوی خوانساری، میرزا محمد باقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، قم، انتشارات مهر استوار، ۱۳۹۲ ق، ج۵، ص۳۲۶.
۳. طبرسی، مجمع البیان، چاپ بیروت، ج۱، ص۷۵.