پرسش :
در مورد فوت همسر، گفته می شود اگر هر دو ان شاء الله اهل بهشت باشند، امکان دیدار دوباره وجود داره. حالا اگر هر دو اهل بهشت نباشن چی؟ میخواهم بدونم اگه هر دو در جهنم باشند یا هر کدوم یک جا، چی میشه؟
پاسخ :
سوال دارای فروض متعددی است که پاسخ متناسب با هر فرض، خدمتتان تقدیم می‌شود:
1. اگر یکی از همسران اهل بهشت باشد و دیگری اهل جهنم، دو صورت دارد:
الف. همسری که اهل جهنم هست، به صورت دائمی در جهنم بماند و خلود در آن داشته باشد (به دلیل گناهانی چون کفر، عناد ...)، طبعاً امکان ازدواج با همسر بهشتی خود را ندارد؛ زیرا این دو نفر قابلیّت جمع شدن در جایگاه واحد را ندارند. نکته مهم‌تر این است که فرد بهشتی اصلاً تمایلی به انتخاب همسر جهنمی ندارد؛ زیرا در آخرت باطن افراد ظهور پیدا می‌کند و کسی که اهل جهنم باشد، جذابیتی برای فرد بهشتی نخواهد داشت.
ب. اگر کسی که وارد جهنم شده، پس از مدّتی عذاب کشیدن، پاک شود و لایق ورود به بهشت شود، در این صورت چون هر دو در بهشت وارد شدند، امکان انتخاب یکدیگر را دارند. بنابراین اگر هر دو تمایل داشته باشند، می‌توانند پس از ورود به بهشت، یکدیگر را انتخاب کنند.
در بهشت نیز به صورت کلی، حقّ انتخاب با کسی است که افضل از دیگری باشد و درجه بالاتری داشته باشد. بنابراین کسی که درجه بالاتری دارد، پیشنهاد می‌دهد و دیگری اگر تمایل داشت، می‌پذیرد. در روایت چنین آمده: «آیا زن و شوهر مؤمن که وارد بهشت می‌شوند، با هم ازدواج می‌کنند؟ حضرت فرمود: خداوند عادل است. اگر مرد از زنش افضل باشد، اختیار با مرد است که زنش را بپذیرد یا نه. اگر پذیرفت، از زنانش می‌شود. اگر زن از شوهرش افضل باشد، اختیار با اوست. اگر پذیرفت، همان شوهرش می شود.»(1)
- اگر هر دو همسر اهل جهنم باشند: انتخاب همسر و لذّت بردن از همنشینی با او فقط در بهشت معنا می‌یابد؛ زیرا جهنّم جایگاه عذاب است و هیچ لذّتی در آن وجود ندارد. بنابراین اگر هر دو اهل جهنم باشند، امکان ازدواج ندارند.
مگر اینکه هر دو اهل جهنم باشند و هر دو بعد از مدّتی عذاب کشیدن، شایستگی ورود به بهشت را پیدا کنند. در این صورت نیز بعد از ورود هر دو به بهشت، می‌توانند یکدیگر را به همسری برگزینند.
پی‌نوشت:
(1) مجلسی، محمّد باقر، بحار الانوار، الوفاء، ج 8، ص 105.