آیا امام مهدی وجود جسمانی دارند یا نورانی؟

با توجه به دلایل متعددی که در رابطه با تولد آن حضرت داریم قطعاً وجود امام زمان-علیه السلام- وجودی جسمانی است نه نورانی، که با توجه به دلایل متقن اثبات کننده تولد حضرت جای تردیدی در این امر نیست و اگر کسی به دلیل بعید دانستن عمر طولانی حضرت، به سراغ این گونه نظرات می رود، در واقع به قدرت الهی ایمان نیاورده است.

اخبار متعدد و متواتری درباره تولد و زیارت حضرت وجود دارد که سبب شده حتی بسیاری از عالمان اهل سنت نیز معتقد به متولد شدن مهدی موعود باشند. و این اخبار و ادله در جای خود بیان شده است. همچنین مطالبی که درباره ظهور حضرت بیان شده، همه دلالت کننده بر وجودی جسمانی است که در ذیل به چند مورد آن ها اشاره می کنیم:

۱ـ در بعضی از روایات از خصوصیات ظاهری و جسمانی امام سخن به میان آمده است. عمران پسر حصین می گوید: به رسول خدا عرض كردم: این مرد(مهدی) را برایم توصیف كن. حضرت فرمود: "او از فرزندان من است؛ اندامش چونان مردان بنی اسرائیل سخت و ستبر است. به هنگام سختی ها و گرفتاری امت من قیام می كند. رنگ چهره اش به عرب شباهت دارد. قیافه اش چون مرد چهل ساله می نماید و صورتش چون پاره ماه می درخشد".[۱] از امام رضا(ع) سؤال می شود: وضعیت جسمانی(مهدی) چگونه است، امام می فرماید: "سن او زیاد است؛ ولی از نظر چهره جوان است".[۲]

۲ـ در برخی از روایات آمده است كه امام زمان(ع) از مكه ظهور می كند. ظهور از مكان معیّن بیانگر ظهور جسمانی حضرت است. امام باقر(ع) فرمود: "حضرت مهدی(عج) در مكه به هنگام نماز عشا ظهور می كند؛ در حالی كه پرچم و پیراهن و شمشیر پیامبر را همراه دارد...".[۳]

۳ـ از برخی روایات استفاده می شود كه بعد از ظهور حضرت، یاران دور او جمع شده و با او بیعت می كنند و سپس افراد دیگر امده، با امام بیعت كرده و اعلام وفاداری می كنند كه حضرت را همراهی نمایند.[۴]


۴ـ دسته دیگر از روایات دلالت می كنند كه حضرت حكومت تشكیل می دهد. در سایه آن جامعه آرمانی تشكیل داده و با مخالفان خویش مبارزه می نماید[۵] و حكومت تشكیل می دهد. در این حكومت، امنیت و عدالت برقرار شده و انسان ها از نظر رشد فكری و علمی به اوج خود می رسند.[۶] افزون بر آن عمران و آبادانی همه عالم را فرا می گیرد.[۷] طبیعی است تشكیل چنین جامعه ای با توجه به ظهور ظاهری امام زمان امتیاز محسوب می شود.

۵ـ قیام امام زمان(عج) و بهره گیری حضرت از سلاح های همسو با شرایط زمان و برخورد و جنگ امام با مخالفان و دشمنان دین،[۸] دلیل قوی بر ظهور جسمانی امام زمان(عج) است؛ زیرا این گونه فعالیت ها در حكومت های ظاهری وجود دارد.

۶ـ شیعیان باور دارند كه بعد از ظهور امام زمان(عج) عده ای از مؤمنان و رهبران الهی رجعت می كنند.[۹] رجعت آنان تنها با فلسفه وجودی تشكیل حكومت ظاهری قابل توجیه است. دلائل و شواهد بالا و دلایل دیگر كه در این خصوص وجود دارد، بیانگر آن است كه حكومت امام كاملاً ظاهری و علنی است.

[۱]. اجتجاج طبرسی، ص ۲۸۹.
[۲]. اعلام الوری، ص ۴۳۲.
[۳]. ابن طاووس، ملاحم، ص ۶۴.
[۴]. مهدی موعود، ص ۱۰۹۸.
[۵]. نجم الدین طبسی، چشم اندازی به حكومت مهدی، ص ۱۶۶.
[۶]. بحارالانوار، ج ۱، ص ۶۱.
[۷]. همان، ج ۵۲، ص ۳۰۹؛ محمد حكیمی، عصر زندگی، ص ۱۱۹.
[۸]. غیبت نعمانی، ص ۲۲۹.
[۹]. مهدی موعود، ص ۱۱۸۶.