پرسش:
در فضای مجازی متنی بغض آلود و شبهه ای آکنده از دروغ مطرح شده که قاتل حضرت علی (علیه السلام) شخصی ایرانی به نام «بهمن جادویه» بوده که عربها او را «ابن ملجم» نامیدند و او انتقام ایرانی ها را از حضرت (علیه السلام) گرفت.
شبهه کنندگان در ذیل این متن به کتاب« طبقات الکبری» نوشته: «ابن سعد»، در جلد پنجم صفحه ۲۶۳۲ و ۲۶۳۳ چه پاسخی بر این شبهه دارید؟
پاسخ:
برای پاسخ به این شبهه و شبهات از این قبیل ابتدا به این نکته توجه بفرمائید:
اسلام ستیزان در مبارزه با اسلام ابتدا به سراغ مباحث اعتقادی می رفتند و مسائلی از قبیل برهان نظم، برهان علت و معلول، قاعده شر، مسئله جبر و اختیار و .... را به خیال خودشان به چالش می کشیدند اما این مباحث در مردم عادی تاثیر چندانی نداشت زیرا مردم عادی علم این امور را نداشتند.
تا اینکه به سراغ کتاب های تاریخی رفتند. در کتاب های تاریخی به دلیل ماهیتشان گزارش های جعلی زیادی است که می توان از آن برای مبارزه با اسلام استفاده کرد، مثلا گاهی در جریان یک حادثه ده گزارش متفاوت است که گاهی برخی از آنها 180 درجه با هم متفاوت هستند. این باعث می شد اسلام ستیزان بدترین گزارش را گزینش کرده و با آن به مبارزه اسلام اقدام نمایند.
اما این نیز اسلام ستیزان را راضی نکرد. پیش خود گفتند، همانطور که قبلی ها می توانستند گزارش جعل کنند، اینها نیز می توانند، لذا جعل گزارشهایی دروغی که حتی درکتابهای 20 سال پیش وجود نداشت در دستور کار اینها قرار گرفت. در این راه با مشکلی روبرو بودند و آن مستندسازی بود. یعنی باید به کتابهای دست اول کهن آدرس می دادند که در این زمنیه دستشان خالی بود.اما این رفع این معضل خیلی سخت نبود، زیرا:
مگر مخاطب اسلام ستیزان اساتید تاریخ دانشگاه و حوزه بودند؟ نه
مردم عادی مخاطب اسلام ستیزان بودند، مگر آنها به سراغ سند می روند؟ نه
به خیال آنها مردم چه می دانند که «تاریخ طبری» چست و «طبقات کبری» در کدام کتابخانه یافت می شود!!!!پیش خود گفتند به دروغ به همین کتاب ها ارجاع می دهیم کسی به سراغ صحت و سقم مطلب ما نمی رود باور خواهند کرد، یعنی مردم عادی را نادان تصور کردند. اما اینگونه نبود.مردم همیشه به سراغ کارشناسان می روند و از آنها خواهند پرسید!!!!
جریان جا زدن «بهمن جاذویه» یا «دازویه» یا «دادویه» به جای ابن ملجم نیز از این نوع است.
همانطور که در متن شبهه دیدید به کتاب «طبقات کبری» نوشته «ابن سعد»، آدرس داده اند
اما در مورد اصل پرسش
قطعا اگر همه کتاب «طبقات کبری» را را زیر و رو کنید چنین مطلبی پیدا نخواهید کرد، کسانی که این شبهه را مطرح کرده اند تصور می کنند مخاطبانشان به سراغ زیر و رو کردن این کتاب ها نخواهند رفت.
در کتاب «طبقات الکبری» کلمه «زاذویه» یا «جاذویه»یافت نشد و جلد ۵ این کتاب هم در چاپ های مختلف، کمتر از 700 صفحه دارد؛ یعنی صفحه 2633 وجود ندارد.
همین جازویه در «نبرد جسر» در سال 15 یا16 هجری قمری کشته شده(1) در حالیکه حضرت علی(علیه السلام)در سال ۴۰ هجری یعنی ۲۵ سال به شهادت رسیدند.
منابع معتبر الحدیثی و تاریخی شیعی و نیز منابع اهل سنت مثل «طبری» و «طبقات ابن سعد» و... همه بر اصالت یمنی «ابن ملجم» صحه گذاشته‌اند.
«طبقات کبری»(ابن سعد)نسب «ابن ملجم» را از اعراب «حمیری» و از قبیله «مراد» معرفی می‌کند که با «بنی‌جبله» از قبیله «کنده» هم پیمان بودند(2)برخی نیز او را از قبیله «تجوب»، یکی از قبایل «حمیری» و هم‌پیمان قبیله «مراد» خوانده‌اند و «بلاذری» «تجوب» را جد «ابن ملجم» دانسته است که اصالتا یمنی است.(3)
دقت کنید: همان کتابی که شبهه کننده به دورغ آن را مورد استناد خود قرار داده، «ابن ملجم» را عربی از اهل «یمن» و از طایفه «حمیر« و یا... می داند، نه تنها این کتاب، اگر تمام کتاب های تاریخی که به بیوگرافی «ابن ملجم» پرداخته اند همین مطلب را عنوان کرده اند. اما شبهه کننده به دروغ چیز دیگری را به به مخاطبان خود القاء می کند.
پی نوشتها
1. پورداود، ابراهیم، آناهیتا، دنیای کتاب، 1387ش و 1397؛ ص 137
2. ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، چاپ اول، 1968م، ج3،ص 35؛
3.بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الأشراف، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱1394ق، ج2،ص488؛