پرسش:
چرا دیدگاه شیعه و سنی در مورد عایشه اینقدر تفاوت دارد؟با وجودی که شیعیان دیدگاه مساعدی به عایشه ندارند، اما اهل سنت او را ام المومنین و کسی می دانند که حافظه خوبی داشت و یکی از مهمترین راویان احادیث پیامبر بوده است؟
پاسخ:
علت اصلی این اختلاف دیدگاه این است که ملاک و معیار ارزیابی و ارزشگذاری شخصیت افراد را چه چیزی بدانیم.اگر صرف حافظه خوبی داشتن و نقل روایت از پیامبر(صلی الله علیه و آله) را ملاک ارزشگذاری قرار بدهیم افراد دیگری هم بودند که هم حافظه خوبی داشتند هم روایات فراوانی از آن حضرت نقل کردند،امثال ابوهریره و ...
اگر ملاک ارزشگذاری را همسر پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) و ام المومنین بودن بدانیم،در این مورد هم عایشه تنها نیست.بلکه همه همسران پیامبر(صلی الله علیه و آله)،بر اساس صریح آیه قرآن ام المومنین هستند.
پس اگر اینها ملاک فضیلت و ارزش باشد،غیر از عایشه دیگران هم بودند که این ویژگی ها را داشتند و حتی بالاتر از عایشه هم داشتند.بعنوان مثال قطعاً و یقیناً هیچ یک از همسران حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) در فضیلت و ارزش به حضرت خدیجه (سلام الله علیها) نمی رسند.
اما ملاک درست و واقعی ارزشگذاری انسانها بر اساس تعالیم قرآنی و سیره نبوی، تقوای الهی و ولایت پذیری و اطاعت از خدا و رسول خدا و ائمه معصومین(صلوات الله علیهم) می باشد که عایشه در عرصه عمل بر خلاف اینها رفتار کرده و علت مخالفت و نامساعد بودن دیدگاه شیعیان نسبت به عایشه همین موضوع می باشد.
عایشه فقط در یک مورد، هم با حکم صریح قرآن مخالفت کردند هم با امام معصوم و خلیفه مشروع به مخالفت علنی پرداختند.در حالی که هم بر اساس دیدگاه شیعیان هم اهل سنت مخالفت با قرآن و خلیفه مشروع مسلمین گناهی بزرگ است.منتهی تعصب و کینه و بغض نسبت به علی(علیه السلام) باعث چشم پوشی بر حقیقت و خودداری از بیان واقعیتها شده است.
خداوند متعال در قرآن کریم در سوره احزاب آیات 32 و 33 با صراحت فرمودند: «يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ ۚ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا* وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَىٰ ۖ : ای زنان پیغمبر، شما مانند دیگر زنان نیستید (بلکه مقامتان رفیع‌تر است) اگر خدا ترس و پرهیزکار باشید، پس زنهار نازک و نرم (با مردان) سخن مگویید مبادا آن که دلش بیمار (هوا و هوس) است به طمع افتد (بلکه متین) و درست و نیکو سخن گویید.* و در خانه‌هایتان بنشینید و آرام گیرید (و بی‌حاجت و ضرورت از منزل بیرون نروید) و مانند دوره جاهلیت پیشین با آرایش و خود آرایی بیرون نیایید»
عایشه با راه انداختن جنگ جمل و حضور در آن بعنوان یکی از سران لشکر جمل بر علیه امام علی(علیه السلام) که علاوه بر امام معصوم بودن،خلیفه و حاکم مشروع جامعه اسلامی بودند،هم بر خلاف حکم صریح خدا عمل کردد هم بر علیه خلیفه مشروع مسلیمن خروج و شورش کرد.
همین یک مورد برای اینکه شیعیان و البته همه مسلمانان نسبت به عایشه دیدگاه نامساعد داشته باشند،کفایت می کند.