پرسش:
آیا این سخن که اهل سنت نسبت به شیعیان به دین و دستورات دینی همچون اقامه ی نمازها و قرائت قرآن و احترام به مساجد و احترام به اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) اهتمام بیشتری نشان داده و اینکه اهل خرافات نبوده و در پاسخ به شبهات نیز بهتر عمل می نمایند سخنی صحیح است؟
پاسخ:
تبعیت از سیره و روش پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم السلام) یگانه راه تعالی جوامع اسلامی است که در این میان شیعه با اقتدا و تبعیت از آنان بهترین مجموعه از معارف و تعالیم حیات بخش اسلام را در تراث علمی خویش بدست آورده که از این منظر سایر فقر اسلامی قابل مقایسه ی با شیعه نمی باشند.
بدیهی است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و عترت طاهرین آن حضرت از ائمه ی شیعه (علیهم السلام) در اوج مقامات کمال و فضایل اخلاقی بوده و به عنوان اسوه و الگوی امت اسلامی بشمار می روند؛ لذا هر جامعه ای که در اعتقاد و عملکرد خویش، خود را بدان الگوهای آسمانی نزدیکتر ساخته و از اعتقاد و عملکرد آنان تبعیت نموده برترین امت اسلامی را تشکیل خواهند داد.
بر این اساس شیعه با توجه به مبانی اعتقادی و فقهی خویش حکومت و زعامت پس از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) را از آن ائمه (علیهم السلام) دانسته و در نبود آنان در عصر غیبت، فقیه جامع الشرایط را جانشین معصوم دانسته و بر این اساس یکی از بسترهای لازم اجرای احکام الهی اسلام که برخورداری از حکومت و حاکمیت دینی است در بین جوامع اسلامی معاصر تنها در نظام جمهوری اسلامی ایران تحقق یافته است که چنین امری خود به تنهایی بیانگر برتری مکتب اهل بیت (عیهم السلام) بر سایر مکاتیب خواهد بود.
توجه به برخی از ظواهر بدون توجه به تحقق محتوا و آثار آن از بزرگترین آفات معرفتی است. زیرا توجه به ظواهر دینی تا زمانی که اثری از آن در جامعه اسلامی دیده نشود منطبق بر تعالیم دینی اسلام نبوده، چنانکه در نظام دینی اسلام، امور عبادی عجین با جلوه های سیاسی و اجتماعی آن است که چنین امری در سیره عبادی و سیاسی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت مکرم آن حضرت مشاهده می شود. (1)
با توجه به چنین سیره ای نظام جمهوری اسلامی، تنها نظام استعمار ستیز و حامی محرومان و مظلومان جهان بوده که چنین امری از بزگترین نشانه های حاکمیت دین و ارزشها بر این نظام و بیانگر روح اعتقادی و ایمانی مردمان آن است. امری که خود الگویی برای سایر مسلمانان جهان بوده و در هر جایی از جهان که مسلمانان موفقیتی بدست آوردند بواسطه ی الگو پذیری از انقلاب اسلامی بوده است.
بر این اساس هنگامی که جامعه ای بر اساس دین شکل گرفت زمینه ی دین داری و حاکمیت ارزشهای دینی نیز در آن جامعه قطعا بیش از سایر جوامع مسلمان نشین خواهد بود و چنین امری صرف نظر از الگو برداری اعتقادی و رفتاری شیعیان از اهل بیت (علیهم السلام) در طول تاریخ شیعه است که بر اساس آن شیعیان همواره منادیان وحدت و برادری و عمل به دستورات دینی بوده اند که در این مجال به دو روایت از روایات اهل بیت (علیهم السلام) به شیعیان در عملکرد خود اشاره می شود.
1) در روایتی امام صادق (علیه السلام) به «ابو اسامه» فرمودند: «عَلَيْكَ بِتَقْوَى اللَّهِ وَ الْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ وَ صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ وَ حُسْنِ الْخُلُقِ وَ حُسْنِ الْجِوَارِ وَ كُونُوا دُعَاةً إِلَى أَنْفُسِكُمْ بِغَيْرِ أَلْسِنَتِكُمْ وَ كُونُوا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا شَيْناً وَ عَلَيْكُمْ بِطُولِ الرُّكُوعِ وَ السُّجُودِ فَإِنَّ أَحَدَكُمْ إِذَا أَطَالَ الرُّكُوعَ وَ السُّجُودَ هَتَفَ إِبْلِيسُ مِنْ خَلْفِهِ وَ قَالَ يَا وَيْلَهُ أَطَاعَ وَ عَصَيْتُ وَ سَجَدَ وَ أَبَيْتُ»؛(2) «بر تو باد به تقوای الهی و ورع و تلاش و راستگویی و امانتداری و خوش اخلاقی و حسن جوار. مردم را با غیر زبان هایتان دعوت کنید. زینت باشید و مایه ی عیب و عار و ننگ نباشید و بر شما باد به طولانی کردن رکوع و سجود؛ پس هرکدام از شما وقتی رکوع و سجودش را طولانی می کند، شیطان از پشت سر او فریاد می زند: ای وای! او اطاعت کرد و من نافرمانی کردم، و او سجده کرد و من از سجده سر باز زدم».
2) و در روایت دیگری امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «... فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ إِذا وَرِعَ فى دينِهِ وَ صَدَقَ الْحَديثَ وَ أَدَّى الْأَمانَةَ وَ حَسُنَ خُلْقُهُ مَعَ النَّاسِ قيلَ هذا جَعْفَرِىٌّ فَيَسُرُّنى ذلِكَ وَ يَدْخُلُ عَلَىَّ مِنْهُ السُّروُرُ وَ قيلَ هذا أَدَبُ جَعْفَرٍ وَ إِذا كانَ عَلى غَيْرِ ذلِكَ دَخَلَ عَلَىَّ بَلاؤُهُ وَ عارُهُ وَ قيلَ هذا أَدَبُ جَعْفَرٍ ...»؛(3) «به درستى هرگاه مردى از شما در دين خود ورع داشته باشد، راست گويد، امانت را بپردازد و با مردم خوشرفتارى كند، مى گويند اين «جعفرى» است، اين امر مرا مسرور مى سازد و خوشحال مى شوم و گفته مى شود اين، ادب جعفر است؛ ولى چنانچه غير از اين باشد، ننگ و عارش نصيب من مى شود و مى گويند اين، ادب جعفر است»!
پی نوشت:
1. تنها حکومتی که رهبری آن را فقیه جامع شرایط برعهده داشته در نظام اعتقادی و فقهی شیعه تعریف شده است. رابطه ی ولایی و دینی میان حاکم و مردم که برخواسته از معرفت دینی است تنها در نظام فکری و عملی شیعه معنا پیدا نموده است. تشکیل نمازهای جمعه چند صد هزار نفری به امامت حاکم فقیه تنها در نظام فکری شیعه جلوه گراست و دفاع از مظلومان دنیا و تقابل با نظام سلطه تنها در نظام جمهوری اسلامی که برگرفته از مکتب اهل بیت (علیهم السلام) است شکل یافته است و.... که تمامی این جلوه ها بیانگر برتری نظام فکری شیعه و پیروان آن بر سایر پیروان مذاهب اهل سنت است.
2. كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي (ط - الإسلامية)، 8جلد، دار الكتب الإسلامية - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق،ج2، ص77، ح9.
3. همان، ج2، ص636، ح5.