پرسش:
برای جلوگیری از چشم زدن، هنگامی که از چیزی تعجب کردیم چه ذکری باید بگوییم؟
پاسخ:
ذکر گفتن، از راه هایی است که می تواند مانع چشم زخم شود؛ به این روایات توجه فرمایید:
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: «أَلَا إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ الْعَيْنُ حَقٌّ فَمَنْ أَعْجَبَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَلْيَذْكُرِ اللَّهَ فِي ذَلِكَ فَإِنَّهُ إِذَا ذَكَرَ اللَّهَ لَمْ يَضُرَّهُ»
امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: چشم حقیقت دارد، اگر کسی چیزی در برادرش دید که چشم گیر بود (چشمش را گرفت)، ذکر خدا را بگوید، پس اگر ذکر خدا را بگوید ضرری به او نمی رساند.(1)
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ: «الْعَيْنُ حَقٌّ وَ لَيْسَ تَأْمَنُهَا مِنْكَ عَلَى نَفْسِكَ وَ لَا مِنْكَ عَلَى غَيْرِكَ فَإِذَا خِفْتَ شَيْئاً مِنْ ذَلِكَ فَقُلْ مَا شَاءَ اللَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ ثَلَاثاً»
از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است: چشم حق است و در امان نیستی از آن بر خودت و بر غیرت (یعنی هم می توانی خودت را چشم بزنی و هم دیگری را)، اگر ترسیدی از چشم زخم، سه بار بگو: «مَا شَاءَ اللَّهُ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ»(2)
«فَإِذَا نَظَرَ أَحَدُكُمْ إِلَى إِنْسَانٍ أَوْ إِلَى دَابَّةٍ أَوْ إِلَى شَيْءٍ حَسَنٍ فَأَعْجَبَهُ فَلْيَقُلْ آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فَإِنَّهُ لَا تُضِرُّ عَيْنُهُ»
از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده که فرمودند: هرگاه یکی از شما انسان یا حیوان یا چیزی را ببیند که از آن خوشش آید بگوید: «آَمَنتُ بِاللهِ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ اَلِه» تا چشم او به آن زیان نرساند.(3)
وَ قَالَ (علیه السلام) «إِذَا تَهَيَّأَ أَحَدُكُمْ تَهْيِئَةً تُعْجِبُهُ فَلْيَقْرَأْ حِينَ يَخْرُجُ مِنْ مَنْزِلِهِ الْمُعَوِّذَتَيْنِ فَإِنَّهُ لَا يَضُرُّهُ شَيْءٌ بِإِذْنِ اللَّهِ تَعَالَى»
در روایت دیگری امام (علیه السلام) می فرمایند: هرگاه بخواهید با هیئتی آراسته و چشم گیر از خانه بیرون روید، معوذتین (سوره های فلق و ناس) بخوانید؛ پس به اذن الهی، هیچ چیزی (چشم زخمی) در شما اثر نمی کند.(4)
پی نوشت ها:
1. مجلسی، بحار الأنوار، ناشر: دار إحياء التراث العربي ـ بيروت، 1403 ق، چاپ دوم، ج 60، ص 25.
2. طبرسى، حسن بن فضل، مكارم الأخلاق، ناشر: الشريف الرضي ـ قم، 1370 ه.ش، چاپ چهارم، ص 386؛ بحار الأنوار، پیشین، ج 60، ص 26.
3. ابن حيون، دعائم الإسلام، محقق/مصحح: فيضى، ناشر: مؤسسة آل البيت عليهم السلام ـ قم، 1385 ق، چاپ دوم، ج 2، ص 141؛ بحار الأنوار، پیشین، ج 60، ص 18.
4. مكارم الأخلاق، پیشین، ص 386.