پرسش: دوربین دنیا خودتان فقط در دست شماست پس وقتی ان را به سمت سیاهی میگیرید تمام دنیایتان سیاه میشود ! دنیای خودتان فقط از دید خودتان است پس مراقب خودتان باشید. اگر شما نباشید دنیایی وجود ندارد ! ایا همچین چیزی درست است ؟ نظر دین چیست ؟
پاسخ:
نکاتی که در مطلب بالا بیان شد، تاحدودی درست است ولی بخشی از آن نادرست است. توضیح اینکه: در دین اسلام انسانها هر کاری که انجام میدهند سرانجام آن به خودشان باز میگردد. این انسان است که زندگی دنیوی و اخروی خود را میسازد.
«وَ أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعى»:(1): و (نمی‌داند) اینکه برای آدمی جز آنچه به سعی و عمل خود انجام داده (ثواب و جزایی) نخواهد بود؟
اوست که با کارهای خوب و بدش، هم حالش در این دنیا را خوب و بد میکند و هم در برزخ و آخرت از نتایج یا ملکاتی که در اثر آن کارها کسب کرده است، بهره مند میشود:
«ان سعیه سوف یری»: (2): و اینکه البته سعی و عمل او را (در دنیا و برزخ) به وی بنمایند.
بر این اساس نه تنها نتیجه عمل و ثواب و عقابش، بلکه خود آن عمل و تلاش را میبیند.(3) بدین ترتیب، انسان نباید از کارهای خود غفلت کند. اگر به فقیری کمک میکنیم در حقیقت به خودمان کمک میکنیم. شبیه این نکته در روایات نیز بیان شده است. چنانکه در حدیث زیر به این نکته اشاره دارد:
«برادر مؤمنی که برای رفع نیاز به خانه مؤمنی می‌آید، رحمتی از جانب خداست که به‌سوی او سوق داده است؛ اگر این درخواست را پذیرفت، این‌کار او را به ولایت اهل بیت(علیهم السلام) پیوند داده است و ولایت ما به ولایت خداوند متصل است».
بنابراین اگر کار خوبی میکنیم در حقیقت خوبی و نیکی در وهله نخست به خودمان است. امابخش انتهایی مطلب بالا که در ظاهر نفی کننده واقعیتهای خارجی و منحصر کردن آن در اعمال و رفتار ماست، نادرست است. اینکه گفته شد اگر شما نباشید دنیایی وجود ندارد !" درست نیست. البته شاید منظور این نویسنده این نباشد که واقعیتی جز انسان وجود ندارد، بلکه منظورش این است که چون "هرچه کنی به خود کنی"، پس طوری رفتار کن که گویا در خدمت خود هستی و غیر ازتو کسی نیست.
پی نوشتها:
1. نجم، 39
2. سوره نجم، آیه40
3. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1374، ج4، ص594