پرسش:
آیا این درست است که می گویند گناه و ثواب سادات، دوبرابر افراد عادی است؟
پاسخ:
بله؛ در این زمینه روایت داریم؛ توجه فرمایید:
«كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَقُولُ: لِمُحْسِنِنَا حَسَنَتَانِ وَ لِمُسِيئِنَا ذَنْبَان»؛ امام سجاد (علیه السلام) می فرمودند: برای نیکوکاران ما، دو حسنه و برای گناهکاران ما، دو گناه است.(1)
«إِنَّ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) كَانَ يَقُولُ لِمُحْسِنِنَا كِفْلَانِ مِنَ الْأَجْرِ وَ لِمُسِيئِنَا ضِعْفَانِ مِنَ الْعَذَابِ»؛ امام رضا (علیه السلام) از قول امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند: برای نیکوکاران ما، دو برابر ثواب و برای گناهکاران ما، دو برابر عذاب است.(2)
توجه:
منطقی و معقول است کسانی که انتساب به خاندان رسالت دارند و از اولاد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) هستند باید بیشتر مراقب اعمال و رفتار خود باشند، زیرا با انجام گناه، بیش از دیگران موجب ناراحتی خاندان رسالت می شوند.
در قرآن کریم نیز با توجه به این که همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) در خانه وحی قرار دارند و زمینه آشنایی آنان با تعالیم دینی، بیش از دیگران است و از طرفی دیگران از ایشان الگو می گیرند و آن ها موقعیت حساس تری در تأثیرگذاری در جامعه دارند؛ افزون بر این که خطاها و اشتباهات آن ها موجب آزار پیامبر می شود و به وجهه و حیثیت ایشان ضربه می زند؛ خداوند متعال به ایشان می فرماید:
«يا نِساءَ النَّبِيِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَيْنِ وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيراً وَ مَنْ يَقْنُتْ مِنْكُنَّ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صالِحاً نُؤْتِها أَجْرَها مَرَّتَيْنِ»؛ اى همسران پيامبر! هر كدام از شما گناه آشكار و فاحشى مرتكب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود؛ و اين براى خدا آسان است. و هر كس از شما براى خدا و پيامبرش خضوع كند و عمل صالح انجام دهد، پاداش او را دو چندان خواهيم ساخت.(3)
نکته:
سادات همان طور که گناهان آنان مضاعف محسوب می شود، حسنات آن ها هم مضاعف است. این موضوع می تواند فرصتی باشد تا سادات، از گناه دوری کرده و با انجام حسنات، نامه اعمال خود را پر بار کنند زیرا هر حسنه، دو برابر محسوب می شود. از طرفی این نوعی بازدارندگی برای سادات است تا آن ها بیش از سایرین مراقب اعمال و رفتار خود باشند.
فراموش نشود که این روایات می توانند ناظر به جایی باشند که سیادت، ابزاری برای معرفی بزرگان دین محسوب می شود و نباید از آن سوء استفاده شود؛ کما این که روایت داریم امام رضا (علیه السلام) برادری داشتند به اسم «زید» که معروف بود به «زید النار» و در کوچه و خیابان بسیار شرارت می کرد و می گفت ما از نسل فاطمه هستیم و فرزندان فاطمه از آتش در امان هستند. امام رضا (علیه السلام) عمل او را محکوم کردند و فرمودند مراد از فرزندان فاطمه (سلام الله علیها) که از آتش ایمن هستند، حسنین (علیهما السلام) و فرزندانی است که از ایشان متولد شده اند؛ مگر نمی دانی که حضرت سجاد (علیه السلام) می فرماید نیکی های ما، دو برابر پاداش، و معاصی ما دو برابر عذاب دارد.
سپس امام رضا (علیه السلام) فرمودند: هر كس از خاندان ما كه اطاعت از خداوند نكند، از ما نخواهند بود. و تو [خطاب به راوی] اگر حضرت حق را اطاعت نمايى از ما اهل بيت خواهى بود.(4)
پی نوشت ها:
1. حميرى، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد (ط- الحديثة)، محقق/مصحح: مؤسسة آل البيت (عليهم السلام)، ناشر: مؤسسة آل البيت (عليهم السلام) ـ قم، 1413ق، چاپ اول، ص 357.
2. ابن بابويه، عيون أخبار الرضا (عليه السلام)، محقق/مصحح: لاجوردى، ناشر: نشر جهان ـ تهران، 1378 ق، چاپ اول، ج 2، ص 232، ح 1.
3. احزاب: 33/ 30 و 31.
4. عيون أخبار الرضا (عليه السلام)، پیشین، ج 2، ص 232، ح 1؛ ابن بابويه، محمد بن على، معاني الأخبار، محقق/مصحح: غفارى، على اكبر، ناشر: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم ـ قم، 1403ق، چاپ اول، ص: 106، ح 1؛ بحار الأنوار، ج 49، ص 218 ، ح 3.