تعداد دعوت کنندگان امام حسین(ع) به کوفه

پرسش:

گفته می شود در کوفیان 12000 نامه به امام حسین(علیه السلام) نوشته و حضرت را به کوفه دعوت کردند، دوازده هزار نامه چند آنهم با نوشت افزار آن زمانی چند کامیون می شد، چگونه فرستادند؟

 

 

 

پاسخ:

در مورد تعداد نامه ها و تعداد نامه نویسها اختلاف است. و تفاوت های زیادی بین آنها دیده می شود. اما از مجموع این گزارش ها چنین به نظر می رسد که تعداد نامه ها دوازده هزار نامه نبوده بلکه تعداد امضاها 12000 بوده است. بدین معنا هر نامه که امضاءهای متعددی داشته که مجموعا 12000 امضاء می شده است.

 

سید بن طاووس می فرماید:«فَوَرَدَ عَلَيْهِ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ سِتُّمِائَةِ كِتَابٍ وَ تَوَاتَرَتِ الْكُتُبُ حَتَّى اجْتَمَعَ عِنْدَهُ فِي نُوَبٍ مُتَفَرِّقَةٍ اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ كِتَابٍ.(1)یعنی؛ در یک روز، شش صد، نامه به دست حضرت رسید و آن‌قدر، نامه‌ها زیاد شد تا اینکه در چند نوبت،  ۱۲  هزار نامه شد.

 

به نظر می رسد در اینجا خلطی صورت گرفته است، چون سایر مورخین تعداد نامه را کمتر از این می دانند البته افرادی که نامه ها را امضاء کرده اند تعدادشان بسیار بالاتر است.

 

شیخ مفید می فرماید:«َ أَنْفَذُوا قَيْسَ بْنَ مُسْهِرٍ الصَّيْدَاوِيَّ وَ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ الْأَرْحَبِيَّ وَ عُمَارَةَ بْنَ عَبْدٍ السَّلُولِيَّ إِلَى الْحُسَيْنِ ع وَ مَعَهُمْ نَحْوٌ مِنْ مِائَةٍ وَ خَمْسِينَ صَحِيفَةً مِنَ الرَّجُلِ وَ الِاثْنَيْنِ وَ الْأَرْبَعَةِ.»(2) یعنی؛ کوفیان، قیس بن مُسهِر، عبدالله وعبدالرحمان (فرزندان شداد) و عماره را به‌سوی امام حسین (علیه السلام) روانه ساختند، درحالی‌که با آن‌ها، حدود یک‌صد و یا پنجاه نامه از طرف یک، یا دو و یا چهار نفر بود.

 

البته ایشان نامه های بعدی را نیز ذکر می کند اما تعداد نامه ها به 12000 نمی رسد. در المصابیح نیز تعداد نامه ها تقریبا هشتصد عدد عنوان شده(3) اما در دو کتاب مثیر الاحزان(4)ولهوف(5) عدد 12000 نامه را می بینیم.

 

جمع بین این اعداد می تواند همان احتمال یک نامه با امضاهای متعدد باشد که مجموعا 12000 می شود. این احتمال را گزارشی تایید می کند برخی از مورخان آورده اند. بلاذری و طبری نقل می کنند که هنگام برخورد حر با امام حسین علیه السلام در بین راه، امام خورجین نامه ها را به حر نشام می دهد(6) پر واضح است که اگر تعداد نامه ها 150 و هرکدام یک امضاء داشت یعنی تنها 150 نفر از امام حسین علیه السلام دعوت کرده بودند حر به راحتی می توانست بگوید این تعداد اندک در مقابل جمع کثیر ساکنان کوفه به حساب نمی آید معلوم میشود هر نامه امضاهای متعددی داشته و آمدن امام حسین علیه السلام به کوفه را توجیه می کرده که امام اقدام به نشان دادن نامه ها کرده و حر نیز ساکت شده است.

 

منابع :

1.سیدابن طاوس، اللهوف علی قتلی الطفوف، جهان، تهران، 1348ش، ص35

 

2.شیخ مفید، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، کنگره شیخ مفید، قم، 1413ق، ج2، ص38

 

3. حسنی، احمد بن ابراهیم، المصابیح، صنعا، مکتبه الامام زید بن علی،1423ق، ص361

 

4. ابن نمای حلی، مثیر الاحزان، مدرسه الامام المهدی، قم، 1406ق، ص26

 

5. ابن طاووس، الملهوب علی قتلی الطفوف، تهران، جهان، 1348ش، ص35

 

6. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، دارالفکر، بیروت، 1417ق،  ج3، ص170؛ طبری ج5، ص402، طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، دارالتراث، بیروت، 1387ش، ج5، ص402