آیا حسناتی هستند که پس از مرگ انسان قطع نشوند؟

سؤال:
آیا حسناتی هستند که پس از مرگ انسان قطع نشوند و پرونده اعمال نیک انسان به خاطر آنها در جریان باشد؟
 

جواب:
بر اساس احادیث، جز در سه مورد، با مرگ انسان پرونده انسان بسته می‌شود و شخص نمی‌تواند حسنه‌ای به نامه عمل خویش بیفزاید؛ امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در توصیف این سه مورد استثناء می‌فرماید:

«لَا يَتْبَعُ أَحَداً مِنَ النَّاسِ بَعْدَ الْمَوْتِ شَيْ‏ءٌ إِلَّا صَدَقَةٌ جَارِيَةٌ أَوْ عِلْمٌ صَوَابٌ أَوْ دُعَاءُ وَلَدٍ»[1]
ترجمه: پس از مرگ اجرى دنبال كسى نرود جر از سه عمل ۱- صدقه‏ جاريه‏، ۲- روش [سنت] هدايتى كه نهاده و پس از مرگش بدان عمل شود، ۳- فرزند صالحى كه برايش آمرزش خواهد.

صدقه جاریه، آن صدقه‌ای است که با استفاده و انتفاع از آن، عین آن از بین نمی‌برد مانند آجری که در مسجد یا یک بنای مفید به حال عموم قرار دارد.
مورد دوم، شامل حال هر شگردی است که ولو ناچیز، در هدایت فرد یا افرادی مؤثر افتد.

روشن است هر یک از این سه مورد دارای بی‌نهایت مصداق است می‌تواند شامل آنها شود.

گفتنی است، بُرد هر یک از این مصادیق، متفاوت است گاهی آثار یک عمل، به گستره‌ی سالهای اندکی ادامه می‌یابد و گاه، به گستره‌ی چندین نسل و یا یک تاریخ؛ این بستگی به هنر مؤسِّس آن دارد.


منابع
[1]. ابن حیون، نعمان مغربی (۱۳۸۵ق)؛ دعائم الاسلام؛ تصحیح آصف فیضی؛ چ دوم؛ قم: مؤسسه آل‌البیت‌ علیهم‌السلام؛ ج۲،‌ ص ۳۴۰.

http://www.askdin.com/showthread.php?t=64353&p=1014440&viewfull=1#post10...