پرسش: آیا کودکی که مثلا در شر بیفتد و آیندش نابود بشه جز تقدیرات حتمی است یا یک حادثه ؟
اصلا حادثه اتفاقی است یا برنامه ریزی شده ؟
پاسخ:
پاسخ بدین سوال وابسته است به چند مسئله:
نخست. هیچ مسئله ای اتفاقی نیست
بنابراین اینکه گفته شد، چنین رویدادی، حادثه است یا تدیر حتمی، لازم است توجه کنیم که حادثه به معنای رویدادی که علت نداشته است و به اصطلاح عوامانه و عرفی آن، اتفاقی است. و اتفاق از نظر فلسفی نادرست است.
دوم. آنچه روی میدهد، قضای حتمی است.
سوم. قبل از روی دادن یک حادثه، حوادث متوقف است بر زمینه ها و شرایطی.
در تبیین این دو نکته، خوب است به مثالی توجه کنیم:
اتفاقی که برای یک شخص می افتد و مسیر زندگی او را تغییر میدهد،
در دو حالت قابل توجه و لحاظ است:
قبل از روی دادن این حادثه، سرنوشت آن کودک به صورت یک قضیه شرطیه بوده است:
بدین صورت که
اگر یک سری شرایط خاص مهیا شود، حالت نخست روی میدهد.
و
اگر یک سری از این شرایط روی ندهد یا شرایط دیگری محقق شود، حالت دیگری روی خواهد داد.
مثلا به صورت یک قضیه شرطیه، در علم الهی میزان عمر یک شخص بدین صورت تعیین شده است که
اگر صله رحم کند، عمر او مثلا 70 سال باشد
و
اگر صله رحم نکند، عمرش مثلا 60 سال باشد.
این به عنوان قضای غیر حتمی است که به صورت نامشخص و غیر معین است.
این مسئله در لوحی به نام لوح محو و اثبات ثبت شده است.
اما غیر از این قضا، قضای دیگری نیز وجود دارد که قضای حتمی نامیده میشود.
قضای حتمی آن چیزی است که به واسطه اینکه شرایط و زمینه هایش مهیا شده است، محقق میشود.
مثلا در مثال فوق، هر گاه شرایط و مقتضیات یک حادثه محقق میشود، آن حادثه در خارج اتفاق می افتد.
خداوند متعال نیز قبل از تحقق آن قضیه، نسبت به آن و اینکه شرایطش محقق خواهد شد، علم دارد.
بنابراین مشخص میشود که
اولا: این واقعه، اتفاقی نیست بلکه علت و منشأ دارد.
ثانیا: قبل از تحققش، دو حالت داشته و در قضای غیر حتمی و در لوح محو و اثبات به صورت یک قضیه شرطیه ثبت شده بود.
ثالثا: تحققش نشان از آن دارد که شرایط و مقتضیات تحقق آن حادثه محقق شده است.
البته به نظر میرسد که در این سوال، یک سوال دیگری قرار گرفته است.
بدین صورت که
اگر این حادثه، حتمی بوده است، پس اختیار انسانهایی که آن را انجام داده اند چه میشود و مسئولیت آنها چه تکیفی دارد.
اگر هم اتفاقی و غیر حتمی بوده است، پس روی دادن شانس و اتفاق ممکن است.
هر دو شق این قضیه باتوجه به مختار بودن انسان و بدیهی بودن علیت و بطلان اتفاق و شانس، باطل است.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=64467&p=1013970&viewfull=1#post10...