پرسش:
انسان هایی که در برزخ هستند، چگونه از ورود انسان هایی که از دنیا رفته و وارد عالم برزخ می شوند، باخبر می گردند؟
پاسخ:
در زمينه ورود انسان ها به برزخ رواياتي وجود دارد كه حاكي از علم ديگران به ورود ميت به اين عالم است، امام صادق(عليه السلام) در مورد ورود ميت به برزخ مي فرمايد: «ارواح انسان ها در صورتي جسماني در بهشت برزخي با يكديگر به گفتگو مشغول اند و اگر انسان جديدي وارد عالم برزخ شود، ارواح دور او جمع شده و مي گويند: او را رها كنيد، چرا كه او از هول و حراس عظيمي رهايي يافته است. پس از مدتي كه آرام گرفت، سوالهايي از او مي پرسند كه فلاني چي شد و ديگري چه كرد؟ پس اگر شخص تازه وارد بگويد او همچنان زنده است، ساکنان بهشتِ برزخي اميد دارند كه فردِ زنده به آنها ملحق شود و اگر بگويد كه پيش از من فوت كرده است، ايشان كه او را در بهشت ملاقات نكرده اند، مي فهمند او اهل بهشت نبوده و جزو خاسران است.»(1) همانطور که امير المومنين(عليه السلام) مي فرمايد: «اگر حجابها برداشته شود، اهل برزخ را مي بيني كه گروه گروه در حال گفتگو هستند»(2) بر اساس روایات مذکور، انسان هايي كه در عالم برزخ هستند، يكديگر را مي شناسند و البته بين آنها هم گفتگوهايي صورت مي گيرد. البته اين روايت ناظر به بهشتيان است كه از ورود ارواح جديد آگاه مي شوند اما ممكن است اين اطلاع و آگاهي در مورد دوزخيان صدق نكند و ايشان به دليل مشكلات زياد يا محدوديت در آگاهي آنها، چنين اتفاقي در بين آنها نيافتد.
البته گفتگو و کسب اطلاع از یکدیگر و تازه واردان، تنها راه اطلاع اهل برزخ از یکدیگر نیست، بلکه بر اساس روایات، ایشان به طور مستقیم نیز با اهل دنیا ارتباط داشته و کسب اطلاع می کنند.(3) به اين ترتيب، علاوه بر کسب اطلاع شخصی از عالم دنیا، ممكن است هم در تخاطب با يكديگر از احوال دنيا با خبر شوند و هم از تازه واردان.
اما در مورد نحوه ورود انسان به برزخ، با توجه به برخی روایات و حقیقت روح انسان می توان مطالبی را مطرح کرد.
اولا؛ در روایات وارد شده که انسان از زمانی که می میرد، وارد عالم برزخ می شود و احوالاتی را متناسب با آن عالم مشاهده می کند.(البته این ورود به برزخ بعد از مرگ مربوط به عموم انسان هاست وگرنه برخی نیز با توجه به تجرد روح در این دنیا می توانند در عوالم دیگر تردد کنند و از احوال آن باخبر شوند)
ثانیا؛ انسان در برزخ بدنی شبیه بدن دنیوی داشته(4) و این بدن بسیار لطیف است و روح در آن عالم قویتر از دنیاست، همانطور که در آخرت روح انسان قویتر از برزخ است و کارهایی که در آخرت می کند قابل قیاس با برزخ نیست. بر همین اساس در برزخ، روح انسان به صرف اراده و البته اجازه خداوند متعال قادر به خلق اشیاء و سیر در عالم برزخ خواهد بود.
بنابراین انسان از زمان مرگ داخل در عالم برزخ خواهد بود، اما سیر او متوقف بر اذن الهی و روشن شدن تکلیف اوست. به عبارتی قبر انسان همانطور که در روایات وارد شده است، یا باغی از باغهای بهشت است و یا حفره ای از حفره های جهنم؛ به تعبیر دیگر قبر او کانالی به بهشت یا جهنم است و این اعمال اوست که باعث بهشتی یا جهنمی شدن او می شود. حالا این ورود او چگونه است؟ با توجه به قدرت روح انسان در برزخ و خصوصا در قیامت می توان پاسخی درخور یافت. در این عوالم انسان به صرف اراده قادر خواهد بود در هر جایی که اراده کرده، حاضر شود، البته این قدرت متوقف بر اذن الهی و وضعیت انسان در برزخ خواهد بود.
پس با توجه به تجرد روح انسان و قدرت خلاقه او نباید انتظار داشت که در برزخ مانند گیاه رشد کند یا از آسمان به زمین بیافتد! انسان به صرف وقوع مرگ، در برزخ حاضر است و البته حضور او در بین بهشتیان یا جهنمیان بستگی به اعمال او دارد و ارتباط او با دیگران نیز به صرف اراده و اذن تحقق پیدا می کند.
پي نوشت ها:
1. كلينى، محمد بن اسحاق، (1407)، الكافي، غفاري، علي اكبر، چهارم، تهران، دارالكتب الاسلاميه، ج3، ص244.
2. مجلسي، محمد تقي، (1423)، زاد المعاد، بيروت، اعلمي، ص487.
3. امام صادق عليه السلام در روايتي مي فرمايد: «برخي از اهل برزخ هر هفته از اخبار دنيا با خبر مي شوند و ديگران نيز بر اساس عمل خود(ديرتر يا زودتر) باخبر مي شوند».(کلینی: ج3، ص231)
4. همان، ص245.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=64052&p=1007239&viewfull=1#post10...