آیا طوفان نوح جهانی بود؟

پرسش:
زمانی که طوفان نوح آمد و کل جهان را آب فرا گرفت، آیا این آب ها شور بودند یا شیرین؟ زیرا آبزیان آب شور قادر به زندگی در آب شیرین نیستند (و برعکس). با فرا گرفته شدن کل جهان آب ها باید مخلوط می شد و آن آب شور بود یا شیرین؟ چرا بعد از اینکه آب ها از بین رفتند باز هم آب اقیانوس ها شور شد و آب دریاچه ها شیرین؟ مگر آب شور و شیرین قاطی شده قادر به جدا شدن هستند؟


پاسخ:
در صورتی این سوالات پیش می آید که طوفان ،حادثه ای جهانی نوح باشد اما اگر قائل به منطقه ای بودن این طوفان باشیم دیگر اینگونه سوالات مطرح نمی شود.
جهانی یا منطقه ای بودن این طوفان اختلافی است. اگر چه از ظاهر قرآن کریم - آن هم ظهوری که قابل انکار نیست - بر می‏ آید که طوفان نوح تمامی کره زمین را فرا گرفته و آنچه از جنس بشر بر روی زمین بوده همه غرق شده‏ اند مگر آن عده‏ ای که در کشتی بوده و نجات یافتند،( مانند آيه‏ اى كه دعاى نوح (ع) را حكايت نموده و مى ‏فرمايد:«رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْكافِرِينَ دَيَّاراً»(1) و هیچ دلیل قطعی که این ظهور را از آیات بگیرد وجود ندارد(2)

ولی با این حال احتمال منطقه ‏ای بودن آن نیز بکلی منتفی نیست ، زیرا اطلاق کلمه ارض بر یک منطقه وسیع جهان در قرآن مکرر آمده است چنانکه در سرگذشت بنی اسرائیل می‏ خوانیم : «و اورثنا القوم الذین کانوا یستضعفون مشارق الارض و مغاربها» مشرقها و مغربهای زمین را در اختیار گروه مستضعفان ( بنی اسرائیل ) قرار دادیم .(3)

حمل حیوانات در کشتی نیز ممکن است به خاطر این باشد که در آن قسمت از زمین ، نسل حیوانات قطع نگردد ، بخصوص اینکه در آن روز نقل و انتقال حیوانات از نقطه‏ های دوردست کار آسانی نبود( دقت کنید )

در مورد حیوانات نیز در تفسير عياشى از امام صادق (عليه السّلام) نقل شده كه آن حضرت از هر جفت از ازواج هشتگانه كه در آيه "ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَ مِنَ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ ...( انعام/ 143 )آمده است در كشتى حمل كرد و در آن روايت آمده: هم از اهلى آنها و هم از وحشى آنها و در روايت ديگر سگ و خوك هم نقل شده است.(4) طبق این حدیث تعداد حیوانات بسیار کم می شود و تنها حیواناتی مانند گوسفند وشتر و ... مد نظرند.

این نکته نیز قابل توجه است که طوفان نوح به عنوان مجازات آن قوم سرکش بود ، و ما هیچ دلیلی در دست نداریم که دعوت نوح به سراسر زمین رسیده باشد ، اصولا با وسائل آن زمان رسیدن دعوت یک پیامبر ( در عصر خودش ) به همه نقاط ، بسیار بعید به نظر می‏ رسد.
ولی در هر حال هدف قرآن از بیان این سرگذشت عبرت انگیز بیان نکته ‏های تربیتی مهمی است که در آن نهفته است خواه جهانی باشد یا منطقه ‏ای(5)

پس بطور کلی منتفی نیست که داستان حضرت نوح(ع) مربوط به بخشی از کره زمین بوده است و تنها بخشی از حیوانات آن منطقه که جایگزینی آنها بعداً با مشکل مواجه می شده است و می بایست از آن سوی دریاها آورده شوند وارد کشتی حضرت نوح شده اند و اتفاقاً کاوشهای زمین شناسی دلالت دارند که روزی کوه های دست کم این منطقه را آب فراگرفته است و امروزه تقریباً دانشمندان جریانی مانند طوفان نوح(ع) را تأیید می کنند

البته لازم نبوده است که حضرت نوح تمام آغازیون و تک سلولها را هم به کشتی منتقل کند بلکه حیوانات مفید و لازم برای بشر که با طوفان نابود می شدند، آن هم در منطقه محدودی بر کشتی چند طبقه خود سوار کرده است.

برخی از دانشمندان اسلامي اذعان دارند که طوفان نوح منطقه ای بوده،(6) یعنی در همان سرزمین که وی در آن جا بود و سکونت داشت، طوفان اتفاق افتاد. در تفسیر نمونه-ضمن اینکه هر دو دیدگاه آمده- می خوانیم: منطقه ‏ای بودن طوفان هم، منتقی نیست. یکی از دلایل آن این است که طوفان نوح به عنوان عذاب و کیفر، روی داده و دلیلی نداریم که دعوت نوح در آن زمان جهاني بوده و به سراسر جهان رسیده باشد.

چرا كه با امکانات آن روز بعید به نظر می‏رسد که دعوت نوح به سراسر جهان رسیده باشد. در اين صورت طوفان نمی‏تواند جهانی باشد، چون مردم منطقه‏ های دیگر، مانند قوم نوح نبودند و آنان از نوح بی خبر بودند.(7) اگر این مبنا را قبول نماییم، پس اشکالات مورد نظر مطرح نخواهد شد.

مثلا اگر بگوییم این منطقه عراق بوده ، و در منطقه وسیعی از عراق رخ داده ، حیوانان همان منطقه را حضرت جمع آوری کرده که نسل شان قطع نشود، شاید این شبهه ایجاد شود که ، خب در آن منطقه قطع شود، پس از سیل از مناطق دیگر دوباره آن حیوانات را می آوردند، جواب می تواند این باشد که امکانات آنروز اجازه نمی داد که از آفریقا دوباره شتر بیاورند از مثلا چین گاو و ......

جواب دیگر اینکه:
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان از قول مفسری نقل می کنند که :
وليكن ظواهر آيات با كمك قرائن و تقليدهايى كه از يهود و نصاراى قديم به ارث مانده دلالت دارد بر اينكه در دوران نوح روى كره زمين غير از نقطه‏ اى كه قوم نوح بودند، هيچ نقطه ديگرى مسكونى نبوده و جمعيت بشر منحصر بودند در همان قوم نوح كه آنها هم در حادثه طوفان هلاك شدند و بعد از آن حادثه به جز ذريه آن جناب كسى نماند و اين احتمال اقتضاء دارد كه طوفان تنها در قطعه زمينى واقع شده باشد كه نوح و قومش- و يا به عبارت ديگر كل بشر- در آن قطعه زندگى مى‏ كرده ‏اند و طوفان همه آن بقعه را از كوهستان و دشتش فرا گرفته باشد نه همه كره زمين را،

مگر آنكه احتمال ديگرى دهيم و بگوييم اصلا در آن روز كه نزدیک به آغاز پيدايش زمين و بشر بوده از كره زمين تنها همان سرزمين نوح و قومش خشك و مسكونى بوده و ما بقى هنوز از زير آب بيرون نيامده بوده، و علماى زمين‏ شناس و ژئولوژيست‏ ها نيز مى‏ گويند:
زمين در روزگارى كه از كره خورشيد جدا شد كره ‏اى آتشين و ملتهب بود و به تدريج سرد شده و به صورت كره ‏اى آبى در آمد، كره‏ اى كه همه اطرافش را آب فرا گرفته بود و سپس به تدريج نقاط خشكى از زير آب بيرون آمد. (8)

البته از ظاهر کلام علامه به نظر می رسد خود ایشان این احتمال را نپذیرفته اند ولی اگر درست باشد شبهه مرتفع میشود
چون طبق این نظر طوفان جهانی بوده ولی جهان در همان منطقه بوده و بقیه جهان زیر آب بوده اند ، هم شبهه منطقه ای بودن رفع میشود و هم شبهه حیوانات
اگر این جواب را هم نپذیریم جواب اول باید قانع کننده باشد






__________________________________________________
منابع:
 

1. نوح / 26
2. ترجمه المیزان ج 10، ص : 393 - ترجمه المیزان ج 10، ص : 401.
3. اعراف/ 137
4. تفسير أحسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج‏4، بنیاد بعثت، تهران، 1377ش، چاپ سوم، ص: ج‏4، ص: 503
5. تفسیر نمونه، ایه الله مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1374ش، ج 9 ، ص : 104.
6. تفسير أحسن الحديث، 502 و ج‏9، ص: 157
7. تفسیر نمونه، ج 9، ص 102 به بعد، نشر دارالکتب الاسلامیه، تهران ـ 1379ش.
8. ترجمه الميزان، ج‏10، ص: 395

http://www.askdin.com/showthread.php?t=32474&p=881764&viewfull=1#post881764