سوال:
اگر اعتقاد به توحید و دیگر اصول دینی به حق هستند و فطری انسان میباشد، چرا در روانشناسی و انسانشناسی رایج دنیا تعریفی ندارند؟ بعنوان مثال چگونه میتوانیم به جهانیان بگوییم فرد کافر بیمار است؟! چطور میشود اعتقاد به توحید و معاد را فطری انسان و تضمین سلامت روان او دانست درحالی که عموم مردم تحت تاثیر از فرهنگ و سبک زندگی غیر توحیدی زندگی میکنند و خو هم گرفته اند به آن؟
پاسخ:
علت این امر، تفاوت روشی است که این دو بخصوص در دوره مدرنیسم وجود دارد.
توضیح اینکه
مراد از فطری بودن در برخی باورهای دینی همچون اعتقاد به وجود خدا و توحید، آن است که انسان بدون نیاز به اقامه استدلال و بهره گرفتن از علوم حصولی و مقدمات عقلی و تجربی، میتواند نسبت به صحت این امور اذعان داشته باشد.
به عبارت دیگر، راه تصدیق به این امور از طریق علم حضوری و باور درونی است. اما نه در نفس شناسی سابق و نه در روان شناسی امروزی و نه حتی در انسان شناسی رایج امروز در جهان، از علم حضوری بهره گرفته نمیشود.
در نفس شناسی سابق از یک سری نتایج علوم تجربی آن دوران و یک سری تحلیل عقلی برای شناسایی نفس و قوای آن بهره گرفته میشد.
در روان شناسی امروز نیز از روش تجربی بهره گرفته میشود و نتایج و ازمایشات این دانش، بیشتر از آنکه عقلی باشد، تجربی است و بیش از انکه از علم حضوری بهره گرفته باشد از علوم حصولی استفاده میبرد.
بنابراین، این دو هیچ ملازمه ای با هم ندارند تا صحت یکی مستلزم استفاده از آن در دیگری باشد.
از سوی دیگر، گاه انسان برای انجام کاری، از عوامل و روش های بدیل و جایگزین بهره میبرد که یا واقعا همان تاثیر عامل اول را دارد یا حداقل تصور میکند به همان اندازه یا حتی بهتر موثر است.
اعتقادات دینی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
انسان مدرن به جهت نوع نگاهی که نسبت به زندگی پیدا کرده است، ایمانش نسبت به اعتقادات دینی سست شده است.
بنابراین واضح است که باید به دنبال راه های جایگزینی برای آن باشد که طبق معیارهایش برایش سنجه پذیر تجربی باشد.
حال، به خاطر موفقیتهایی که در زندگی مادی می یابد و پیشرفتهایی که دارد، یا و اقعا و یا به صورت توهمی، فکر میکند که سلامت روان خود را از این طریق به دست آورده است. در حالیکه اینچنین نیست و توجه دوباره به دین و یا گرایش عمده به معنویتهای نوظهور نشان دهنده نادرستی این تصور بود که دین و توجه به روح و امور ماورای مادی، هیچ ربطی به سلامت روان انسان و زندگی سالم او ندارد.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=63587&p=1000082&viewfull=1#post10...