پرسش:
چرا به امام حسین ( علیه السلام) رو به قبله سلام داده میشود؟
پاسخ:
آنچه در روایات توصیه شده، سلام به امام حسین (علیه السلام ) از راه دور، رو به طرف مرقد ایشان باشد:
قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام):
يَا سَدِيرُ … مَا عَلَيْكَ يَا سَدِيرُ أَنْ تَزُورَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ فِي كُلِّ جُمْعَةٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ وَ فِي كُلِّ يَوْمٍ مَرَّةً قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّ بَيْنَنَا وَ بَيْنَهُ فَرَاسِخَ كَثِيرَةً فَقَالَ لِي اصْعَدْ فَوْقَ سَطْحِكَ ثُمَّ تَلْتَفِتُ يَمْنَةً وَ يَسْرَةً ثُمَّ تَرْفَعُ رَأْسَكَ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ انْحُ نَحْوَ الْقَبْرِ وَ تَقُول السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ …
حضرت امام صادق ( علیه السلام) فرمودند:
اى سدير، اين حق بر تو نيست كه قبر حسين (عليه السّلام) را در هر جمعه پنج مرتبه و در هر روز يك بار زيارت كنى عرض كردم: فدايت شوم بين ما و بين آن حضرت فرسخهاى بسيار فاصله است.
حضرت فرمودند:
بر بام منزل برو سپس بطرف راست و جانب چپ خود توجه كن بعد سر به آسمان بلند كن، سپس سر را بطرف قبر امام حسين (عليه السّلام) برگردان و بعد بگو: السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَيْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ ... (1)
در روایتی دیگر، رو به قبله بودن تصریح شده ولی برای کسانی است که در موقعیت جغرافیایی هستند که مرقد مطهر بین ایشان و قبله است.
یعنی وقتی رو به قبله می ایستند رو به قبر مطهر هم هستند.
امام صادق ( علیه السلام) در روایتی دیگر به سدیر می فرماید:
قَالَ أَ لَا أَدُلُّكُمْ عَلَى زِيَارَةٍ مَقْبُولَةٍ وَ إِنْ بَعُدَ النَّائِي قَالَ فَكَيْفَ أَزُورُهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ اغْتَسِلْ يَوْمَ الْجُمُعَةِ أَوْ أَيَّ يَوْمٍ شِئْتَ وَ الْبَسْ أَطْهَرَ ثِيَابِكَ وَ اصْعَدْ إِلَى أَعْلَى مَوْضِعٍ فِي دَارِكَ أَوِ الصَّحْرَاءِ وَ اسْتَقْبِلِ الْقِبْلَةَ بِوَجْهِكَ بَعْدَ مَا تَبَيَّنَ أَنَ الْقَبْرَ هُنَاكَ يَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ ثُمَّ تَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَوْلَايَ وَ ابْنَ مَوْلَايَ وَ سَيِّدِي وَ ابْنَ سَيِّدِي ....(2)
امام صادق ( علیه السلام) :
آيا شما را راهنمائى بكنم بر زيارت مقبولى اگر چه فاصله شما با آن حضرت خيلى زياد باشد؟ (سدیر) عرض كرد: اى پسر رسول خدا چگونه آن حضرت را زيارت كنم؟
حضرت فرمودند:
روز جمعه يا هر روزى كه خواستى غسل كن و پاكيزه ترين لباسهايت را بپوش و به مرتفعترين مواضع خانه ات يا به صحراء برو، پس رو به قبله كن به شرطى احراز كنى قبر مطهر، آن طرف می باشد.....
شاید به خاطر روایت دوم است که مرسوم شده به امام حسین ( علیه السلام) رو به قبله سلام داده می شود.
پی نوشت:
1. كلينى، محمد بن يعقوب ، الكافي ،تهران، دار الكتب الإسلامية ،1407 ق، ج 4، ص 589
2. ابن قولويه، جعفر بن محمد، كامل الزيارات، دار المرتضوية، نجف اشرف، ص 289