پرسش:
چرا امام حسن علیه السلام با وجود علم غیب با جعده-زنی که به او سم خوراند- ازدواج کرد؟
پاسخ:
ائمه معصومین علیهم السلام به اذن و اراده الهی دارای علم غیب بوده و به اذعان خود ایشان، حضرات معصومین علیهم السلام از گذشته و آینده باخبر اند 1 ، اما گاهی اقتضای زمان و مکان و ... ایجاب می کند ائمه علیهم السلام بر اساس علم عادی عمل کنند(نه با دانسته های غیبی خود). چنانکه از قضاوت های این بزرگواران معلوم می شود که قضاوت های اینان بر اساس بینه و شاهد بوده است نه بر اساس علم غیب.2
ثانیا: بر اساس روایات ، جعده را به اصرار به عقد امام حسن مجتبی (علیه السلام) در آوردند :
در روایات آمده است که امام علی(ع) ابتدا دختر برادر اشعث (سعید بن قیس) را برای امام حسن(ع) خواستگاری کرد، اما وقتی اشعث از این جریان با خبر شد، نزد برادرش رفت و او را از این کار منصرف کرد تا دختر سعید را به عقد پسر خود درآورد.
بعد از آن نزد امام علی(ع) آمد و اعلام کرد که دختری را که برای حسن خواستگاری کرده‌اید، زن پسر من است و در آن جا بود که با اصرار دختر خود را به عقد امام حسن(ع) درآورد (ابی‌الفرج عبدالرحمن بن جوزی،صفحه 27)
ثالثا:فرهنگ زمان ائمه معصومین علیهم السلام به گونه ای بود که مصحلت قبال مد نظر بود تا اختلافی میان قبایل به وجود نیاید ، یا برای ادای احترام به یکی از شخصیت های برجسته و... صورت می گرفت ائمه معصومین علیهم السلام هم از این قاعده مستثنی نبودند فلذا گاهی اتفاق می افتاد که ائمه با هم شأن و هم کفو خود ازدواج نمی کردند . بنابراين اگر چه برخى ازدواجها، براى امامان معصوم بسيار سخت بود؛ ولى بزرگوارى شخصيت ايشان موجب مىشد كه آن را بپذيرند.
از منظر دیگر اين نوع ازدواجها، يك امتحان الهى براى امت اسلام بود تا بيش از پيش، خيانت و پستى بدخواهان و مظلوميت و بزرگوارى معصومان در طول تاريخ نشان داده شود.
نمونه ای قرآن کریم ذکر می فرماید: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كانَتا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَيْنِ فَخانَتاهُما فَلَمْ يُغْنِيا عَنْهُما مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ قِيلَ ادْخُلاَ النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِينَ»( تحريم، آيه 10) «خدا براى كسانى كه كفر ورزيدهاند، زن نوح و زن لوط را مثل آورده كه هر دو در نكاح دو بنده از بندگان شايسته ما بودند و به آنها خيانت كردند و كارى از دست آنها در برابر خدا ساخته نبود و گفته شد با داخل شوندگان، به آتش داخل شويد».
.................................................. .................................................. ................................
1. امام صادق (علیه السلام) می فرمودند
من می دانم هر آنچه را كه در آسمانها و زمین است و می دانم هر آنچه را كه در بهشت و جهنّم است و می دانم آنچه را كه بوده و خواهد بود ؛ سپس مكثی كرد و مشاهده نمود كه این سخن بر شنوندگان بزرگ جلوه كرده است ؛ لذا فرمودند: من این امور را از كتاب خدا دانسته ام ؛ خدای عزّ و جلّ فرموده كه در آن است بیان هر چیزی. » (تفسیر كنز الدقائق و بحر الغرائب، ج6، ص: 454)
2.از نمونه قضاوت‌های معروف پیامبر(ص) یکی بین “سمرة بن جندب” و مرد انصاری بر سر یک درخت و دیگری قضاوت بین زبیر بن عوام و مرد انصاری بر سر آبیاری درختان می‌باشد. پیامبر (ص)در مواجهه با امر قضاوت بین آنها فرمود:
من بشر هستم و شما نزاعتان را پیش من می‌آورید ممکن است بعضی از شما فصیح تر از دیگری باشد و من طبق شنیده‌ام قضاوت کنم. پس هر که را به نفعش قضاوت کردم و حق برادرش ضایع شد نباید از برادرش چیزی بگیرد وگرنه قطعه‌ای از آتش برای او خواهد بود»(محمد بن یعقوب، کلینی؛ اصول کافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، ج ۵، ص ۲۹۴ و محمد بن حسن الحر، العاملی، وسایل الشیعه، تصحیح ربانی شیرازی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ج ۲۷، ص ۲۱۶- 17)
دیدگاه جدیدی بگذارید