پرسش:
بعد از اینکه انسان توبه واقعی انجام دهد برای فرد کدام حالت اتفاق می افتد؟ آیا خدا با دادن سختی و رنج مثل بیماری و فقر در همین دنیا تسویه حساب میکند؟ یا بی حساب، گناهان توبه کننده را پاک میکند؟ یا علاوه بر این که بی حساب گناهانش را پاک میکند و در عوض برای او حسنه هم مینویسد؟
پاسخ:
آنچه که از آیات و روایات برداشت میشود در یک کلام این است که توبه واقعی حالت سومی که فرمودهاید را برای فرد به ارمغان خواهد آورد، یعنی شخص گنهکاری که واقعا پشیمان شده و با عزم جدی بر ترک گناهان در آینده، و همچنین جبران حقوق مردم و آنچه از عبادات از او فوت شده است توبه کند، هم بدون حساب بخشیده میشود، و هم سیئات و گناهانش تبدیل به حسنات میشود.
خداوند کریم تر از آن است کسی را که بخشیده باز هم در قالب فقر و بیماری مجازات کند، این که بخشش نیست، مجازت دنیوی است، همانطور که پیامبر(صلی الله علیه و آله) در روایتی فرموده اند: «السُّقْمُ يَمْحُو الذُّنُوب»؛ بیماری، گناهان را نابود می کند.(1)
یا امیرالمومنین(علیه السلام) فرموده اند:
«مَرَضُ الصَّبِيِّ كَفَّارَةٌ لِوَالِدَيْه»؛ بیماری کودک، کفاره گناهان والدینش است.(2)
بنابراین بیماریها و مشکلات بخشش به حساب نمی آیند، بلکه کفاره و مجازات برای گنهکار محسوب میشوند، در حالی که توبه انسان را کاملا پاک می کند، و دیگر مجالی برای مجازات، چه دنیوی و چه اخروی باقی نمی ماند، همانطور که امام باقر(علیه السلام) می فرمایند: «التَّائِبُ مِنَ الذَّنْبِ كَمَنْ لَا ذَنْبَ لَه»؛ کسی که توبه میکند مانند کسی است که گناهی ندارد.(3)
کسی که توبه می کند با این توبه مانند کسی است که گناهی مرتکب نشده است، پس بیماری و سختی ها همانطور که برای انسان مومن و بیگناه می تواند زمینه ارتقاء درجه باشد نه کفاره، برای شخص تواب و توبه کننده نیز همین حکم را دارد.
علاوه بر اینکه همانطور که اشاره فرمودید قرآن کریم می فرماید خداوند با توبه ی شخص گناهان او را تبدیل به حسنات می کند: «مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَنات»؛ آنان كه توبه كنند و ايمان آورند و كار شايسته انجام دهند، كه خدا بدىهايشان را به خوبىها تبديل مىكند.(4)
اگرچه این مقدار لطف و عنایت عظیم خداوند واقعا عجیب و سوال برانگیز است اما حقیقت دارد، و خداوند به دنبال این است که انسان ها را به هر بهانه ای به توبه وبازگشت تشویق نموده و وارد بهشتشان سازد.
پی نوشت ها:
1. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، دار إحياء التراث العربي، بیروت، چاپ دوم، 1403ق، ج64، ص244.
2. شعيري، محمد بن محمد، جامع الاخبار، مطبعة حیدریة، نجف، چاپ اول، بی تا، ص164.
3. کلینی، محمد، الكافي، دار الكتب الإسلامية، تهران، چاپ چهارم، 1407ق، ج2، ص435.
4. فرقان:70/25.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=60232&p=990508&viewfull=1#post990508