سوال:
آیا سید بودن برای یک فرد امتیازی در بر دارد؟ این که برخی از سید ها در مقام مخاصمه می گویند نفرین من می گیرد نفرینت می کنم آیا درست است؟ یا این که دعای آنها زودتر می گیرد و یا آزار آنها بیشتر گناه دارد!! آیا این درست است؟
جواب:
اسلام دینی است که به همه انسان ها حتی غیر مسلمانان احترام می گذارد، اما برای مسلمانان و مؤمنان احترام بیشتری قائل است و در میان مؤمنان، احترام به منسوبین به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و فرزندان حضرت زهرا (سلام الله علیها) را سفارش و تأکید کرده است. (سادات کسانی هستند که از نسل پیامبر گرامی اسلام می باشند و به آن حضرت نسبت دارند) آیه شریفه مودّت «... بگو: من هیچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى کنم جز دوست داشتن نزدیکانم [اهل بیتم]...».(1) را می توان یکی از دلائل این احترام دانست. بنابر این آیه احترام به ذوی القربی پیامبر را لازم می داند.
ریشه اصلی احترام به سادات، آیه شریفه مودّت است که در مرتبه اول و به طور مستقیم، اهل بیت و عترت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) را شامل شده و سادات را که فرزندان با واسطه حضرت زهرا (سلام الله علیها) بوده و نسب آنان به یکی از ائمه اطهار (علیه السلام) می رسد، نیز شامل می شود.در این آیه خدای تعالی به پیامبر (صلی الله علیه و آله) امر می کند که به مردم بگوید که با خویشاوندان وی دوستی و مودت نمایند، که این دوستی و محبت، خود، مصداقی از احترام است.
همچنین در روایات، سفارشات فراوانی به احترام و اکرام به سادات شده است، که در این جا، به برخی اشاره می شود:
1. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) فرمود:«چهار دسته را روز قیامت شفاعت کنم، هر چند با گناه اهل دنیا به صحرای محشر حاضر شوند: آن که اولاد مرا یاری کند. آن که از اموالش به اولاد تنگدستم کمک کند. کسی که با زبان و قلب، آنان را دوست بدارد و آن که تلاش کند در انجام حوائج و نیازهای افرادی از ذریه ام که تبعید شده و یا رانده شده اند».(2)
2. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله):« اکرام کنید خوبان ذریه مرا از براى خدا و بدان ایشان را براى من»(3)
3. امام صادق (علیه السلام) فرمود:«هر گاه روز قیامت شود منادى فریاد می زند که، اى گروه مردمان! خاموش باشید که همانا محمّد (صلی الله علیه و آله) سخن می گوید. مردم خاموش می شوند؛ پیامبر (صلی الله علیه و آله) حرکت مى کند و می فرماید: اى گروه مردمان! هر کس براى او در پیش من دستى و منّتى و نیکى هست باید حرکت کند تا جبران کنم. می گویند چه دست و چه منّت و چه نیکى است براى ما بلکه تمام این ها براى خدا و رسولش بر تمام مردمان است. می فرماید: هر کس یکى از فرزندان مرا پناه داده، نیکى به او کرده، او را از برهنگى پوشیده، او را گرسنه بوده، سیر کرده باید حرکت کند تا جبران کنم. پس بلند می شوند مردمى که این کردار را انجام داده اند. پس ندا از پیشگاه خداى جلّ و علا می رسد که، اى محمّد! حبیب من! پاداش آنان را به تو واگذار کردم در هر کجاى بهشت که می خواهى آنان را جاى ده. پس آنان را در وسیله جا می دهد مکانى که محمّد و آل محمّد را مىبینند».(4)
گفتنی است این احترام یک امر طبیعی است و نشانه محبت به پیامبر است یعنی اگر کسی شخصی را دوست داشته باشد منتسبین به او را هم دوست خواهد داشت و مورد احترام قرار می دهد، و همین یعنی احترام و یاد پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) و گرامی داشت اهداف آن حضرت.البته باید توجه داشت گرچه سادات به دلیل انتساب به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) دارای احترام و یژه ای هستند اما:
1.در انجام تکالیف و وظایف شرعیّ و اخلاقی همه امّت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مساوی مى باشند و سادات، بر غیر سادات امتیازى ندارند و هیچ کس از انجام تکالیف الهی، معاف نیست. تمامی انسان ها چه سادات و چه غیر سادات در تمامی لحظات مورد آزمایش و امتحان خداوند متعال بوده و هر بنده ای دارای پرونده ای است که در روز جزا مورد محاسبه قرار می گیرد .(5)
2. سادات به واسطه شرف انتساب به پیامبر (صلی الله علیه و آله) مسئولیّت بیشترى دارند که رعایت احکام و تکالیف را نسبت به آنها موکّدتر مى نماید(6)
3.در نظام حقوقی اسلام فرقی بین سادات و غیر سادات جز در چند مسئله جزئی و مالی (مثل اینکه زکات بر سادات حرام است و خمس برای سادات فقیر مباح است و...) هیچ گونه تفاوتی وجود نداشته و از نظر آفرینش و خلقت هیچ فرقی بین سادات و غیر سادات وجود ندارد؛ به فرموده قرآن يگانه معيار برتري انسان ها نسبت به ديگران، تقوي مي باشد آن چنانكه مي فرمايد"هان اى مردم ما شما را از يك مرد و يك زن آفريديم و شما را تيرههايى بزرگ و تيرههايى كوچك قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد نه اينكه به يكديگر فخر كنيد و فخر و كرامت نزد خدا تنها به تقوى است و گرامى ترين شما باتقوى ترين شما است كه خدا داناى با خبر است."(7)
يا در مورد نوع محاسبه اعمال آنها در قيامت هيچ گونه تبعيضي به عنوان انتساب آنها به پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) و...صورت نمي گيرد لذا در حديثي از امام سجاد(علیه السلام) نقل شده است كه فرمود"...خَلَقَ اللَّهُ الْجَنَّةَ لِمَنْ أَطَاعَهُ وَ أَحْسَنَ وَ لَوْ كَانَ عَبْداً حَبَشِيّاً- وَ خَلَقَ النَّارَ لِمَنْ عَصَاهُ وَ لَوْ كَانَ وَلَداً قُرَشِيّاً"(8) خدا بهشت را آفريده براى بنده مطيع و نيكوكار گر چه غلامى سياه باشد و جهنم را آفريده براى هر كه معصيت كند گرچه از اولاد قريش باشد. "
نکته دیگر این که : این احترامی که به سادات گذاشته می شود به خاطر انتساب آنها به پیامبر است اما اگر همین افراد ارتباط اصلی خود را که همان ایمان و عمل و عمل صالح است را قطع کردند و از دائره ایمان خارج شدند احترامی نخواهند داشت.
پس آزار و اذیت هر انسانی مخصوصا مسلمان و بالخصوص انسان با ایمان جایز نیست و اگر این فرد با ایمان منسوب به رسول خدا بود علاوه بر احترامی که برای ایمانش به او گذاشته می شود باید به جهت انتسابش به پیامبر(صلی الله علیه و آله) هم به او احترام گذاشت.
اما این مساله که در امور حقوقی کسی بخواهد سید بودن خودش را وسیله ای برای تضییع حقوق دیگران نماید و با توسل به آه و نفرین بخواهد دیگران را مورد فشار قرار دهد اصلا قابل قبول نمی باشد و استجابت دعا در سید و غیر سید فرقی نمی کند و به فرموده قرآن: «إِنَّ أَكرَمَكُم عِندَ اللَّهِ أَتقاكُم »(9). ملاک در استجابت نزول عذاب و ... همه بستگی به ایمان فرد دارد نه سید و یا عام بودن.
پي نوشت ها:
1- شوری، 23.
2- ثقة الاسلام کلینی،الکافی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش، ج4، ص 60.
3- ثقفى تهرانى، محمد،تفسیر روان جاوید، انتشارات برهان، تهران، چاپ سوم، 1398ق ج1، ص 52.
4- وسائل الشیعه، آل البیت، 1407، باب تاکد استحباب اصطناع المعروف الی العلویون و السادات،ج 16، ص 333.
5- گلپایگانی،مجمع المسائل، نشر دار القرآن الکریم، قم، 1372، ج1، ص 393.
6-همان.
7. حجرات:13.
8. مجلسى، بحار الأنوار، مؤسسة الوفاء بيروت، 1404 ه ق، ج 46، ص 82 .
9. حجرات: 13.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=63042&p=987247&viewfull=1#post987247