سؤال: آیا امام جواد (علیه السلام) به فضیلت ابوبکر گواهی داده است؟!
توضیح: در ماجرای مناظره ی امام جواد (علیه السلام) با یحیی بن اکثم آمده که وی از حضرت سوال نمود: ای پسر رسول خدا! نظر شما درباره روایتی که نقل شده است: که جبرئيل به حضور پيامبر رسيد و گفت: يا محمد! خدا به شما سلام مى رساند و مى گويد: «من از ابوبكر راضى هستم، از او بپرس كه آيا او هم از من راضى است؟». نظر شما درباره اين حديث چيست؟ امام فرمودند: من منكر فضيلت ابوبكر نيستم، ولى ... و سپس امام به رد ادعای یحیی بن اکثم می پردازند. حال سوال اینجاست که آیا امام واقعا ابوبکر را دارای فضیلت دانسته اند؟
جواب:
هر چند در دوران حکومت مأمون عباسی، شرایط بهتری نسبت به سایر زمامداران بر شیعه حاکم بود؛ اما نمی توان این دوران را دوران عدم تقیه دانست؛ خصوصا در جلسات مناظره ای که بزرگان علمی صاحب نفوذ و متعصب اهل سنت همچون یحیی بن اکثم در آن حضور داشته اند.
سوال نمودن از روایاتی که بطلان و ساختگی بودن آن در زمان ما امری آسان بوده؛ آنهم در جلسات علمی مناظره، خود بیانگر شرایط حاکم بر آن دوران بوده است که چگونه عدم قبول این فضایل ساختگی به منزله ی انکار اصلی از معتقدات اهل سنت وجماعت تلقی شده و از اینکه امام (علیه السلام) در ابتدای پاسخ خود سخنی برخلاف اعتقادشان بیان داشته اند، مشخص می گردد که در این مناظره نیز رعایت اصل تقیه در راستای هدفی که امام بدنبال آن بودند رعایت شده است.
بدیهی است که خلیفه ی اول صاحب منزلت و فضیلت خاصی از دیدگاه امام (علیه السلام) نبوده؛ اما شیوه ی برخورد صحیح و تاثیر گذار، مقتضی چنین برخوردی از سوی امام(علیه السلام) بوده؛ لذا آنحضرت در ابتدای پاسخ فرمودند: من منکر فضل ابوبکر نیستم؛ اما پس از آن با دلایل قرآنی و روایات نبوی(صلی الله علیه وآله وسلّم) مورد قبول خصم به رد فضائل ساختگی خلفا پرداختند.
بنابراین می توان علت چنین گفتاری را رعایت تقیه از سوی امام(علیه السلام) و همچنین زمینه ی مناسب برای تأثیر در مخاطبین آن حضرت بیان نمود.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=58648&p=975098&viewfull=1#post975098