آیا روایت معتبری از اسارت ایرانیان غیرنظامی، توسط اعراب وجود دارد؟

پرسش:
آیا روایت صحیح السندی، چه در منابع شیعی و چه در منابع سنی، وجود دارد که اسارت ایرانیان غیرنظامی توسط اعراب را تأیید نماید؟ اگه نه داستان شهربانو و اسارت وی چیست؟

پاسخ:
در دسته بندی و طبقه بندی روایات از نظر اعتبار، بررسی سندی مورد توجه است اما تنها به بررسی سندی اکتفا نمی شود بلکه بررسی محتوایی نیز مورد عنایت است. گاهی روایت از نظر سند مخدوش است اما با توجه به محتوای آن حکم به اعتبارش می شود.
در مورد پرسش فوق، حتی روایات معتبر غیر صحیح السند هم نیست تا چه رسد به صحیح السند. آنچه در این مورد است روایاتی مخدوش است.

در مورد اسارت دختر یزدگرد در منابع فتوح نگاری چون فتوح البلدان بلاذری و الفتوح ابن اعثم کوفی و نیز تاریخ طبری سخنی به میان نیامده است. اما یعقوبی از از اسارت دختران یزدگرد توسط سپاه اسلام سخن می گوید او بر آن است که این دختران در زمان خلیفه دوم به اسارت مسلمانان در آمدند، عمر قصد داشت آنان را به فروش بگذارد اما حضرت علی (علیه السلام) پیشنهاد دادند چون آنها بزرگ زاده هستند فروششان صحیح نیست، آنان را آزاد کنید و آزاد بگذارید تا با هر کس خواستند ازدواج کنند. یکی از آنان امام حسین (علیه السلام) را انتخاب کرد.(1)
اگر چه بسیاری از مورخین شهربانو را مادر امام سجاد(علیه السلام) و دختر یزدگرد دانسته‌اند، اما محققان معاصر نسبت به این مسئله تردید نموده‌اند. شهید مطهری(2)، دکتر شهیدی(3)، دکتر شریعتی(4) و علی اکبر دهخدا این داستان را جعلی دانسته اند.
بنابراین در این مسئله اختلاف بوده و هر گروه دلایلی را برای اثبات نظریه خود ارائه می کنند لذا به ضرس قاطع نمی توان داستان شهربانو یا لااقل همه جزئیات آن را تایید کرد.

منابع
1. یعقوبی، احمد (م بعد 292)،تاريخ اليعقوبى، بيروت ، دار صادر، بى تا.،ج۲،ص:۲۴۷
2.مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران،انشارات صدرا، صص۱۳۱ -۱۳۳
3.شهیدی، سید جعفر، زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ، ۱۳۶۵، ص۱۲
4.شریعتی، تشیع علوی و تشیع صفوی،تهران، چاپخش، ۱۳۷۷ش، ص۹۱

http://www.askdin.com/showthread.php?t=37623&p=975871&viewfull=1#post975871